Een ontzettend belangrijk thema: Grenzen!
Dit blijft altijd een belangrijk onderwerp. Niemand kan zonder grenzen. Grenzen op allerlei gebied: om te bepalen wat van jou is en wat van een
ander is. Dat geldt letterlijk, maar ook ‘figuurlijk’ (mentaal). Jouw lichaam is van jou, maar ook je gedachten zijn van jou. Je moet je lichaam beschermen, maar ook je gedachten. Laat jezelf niet ‘kidnappen’! Grenzen bepalen ten diepste wie jij bent.
Opvoeding
Hieruit volgt logischerwijs ook, dat ‘grenzen’ een ontzettend belangrijk thema is in de opvoeding. Kinderen moet grenzen worden geleerd, zowel bij zichzelf als bij de ander. Ze moeten leren hun eigen grenzen te bewaken, maar ze moeten ook leren de grenzen van een ander te respecteren. (Ik heb er al eerder diverse blogs over geschreven: ‘kan-jouw-kind-grenzen-stellen’, .‘onvoorwaardelijke-liefde’, ‘hoe-leer-je-je-kind-grenzen-aangeven’.) Als een kind zijn grenzen kan aangeven wordt het weerbaarder.
Er wordt soms gedacht dat opvoeden vanzelf gaat. Dat lijkt ook haast zo te zijn, want er is geen school voor ouderschap. En toch kun je het niet alleen. Er wordt veel van ouders verwacht; je moet je kind opvoeden tot een zelfstandig verantwoordelijk persoon. Maar … hoe dan?! Het gaat niet altijd van een leien dakje. En niemand kan het alleen. Je hebt hulp nodig van je omgeving. Van je ouders die je kunnen helpen en adviseren, familie waar je op terug kunt vallen, vrienden, buren, ‘collega’ouders op school. Niemand kan het alleen.
Kijk: verantwoordelijkheid is ontzettend belangrijk. Té veel mensen voelen zich niet verantwoordelijk. ‘Dat is toch zeker niet mijn schuld? Daar kan ík toch niets aan doen? Dat komt omdat jij…..! Ja, dan moet jij ook niet zo…..’ Uitspraken om de verantwoordelijkheid te ontlopen, de schuld bij de ander te leggen. Jíj kan er tenslotte niets aan doen, het ligt aan de ander.
vermogen. Je moet wel een beetje logisch kunnen denken, de feiten uit elkaar kunnen halen, weten waar het in de kern over gaat. Hoofdzaken en bijzaken onderscheiden. Waarom doe je iets wel of niet. Waarom misschien in de ene situatie wel en in de andere niet. Daar ben je je misschien niet zo van bewust, maar zo werkt het denkproces wel. (En dat gaat snel 😉 )
Een mens is een kudde’dier’. Dat kan soms helpend zijn. Als je het even niet meer weet kun je de ‘kudde’ volgen. Maar… doe dat dan alleen als je het echt niet meer weet en de ander vertrouwt. Er is namelijk altijd een leider. Iemand die het initiatief neemt. En die leider is ‘ook maar een mens’. Dan is het wel belangrijk dat de leider wijs en betrouwbaar . Bovendien ontslaat het je niet van je eigen verantwoordelijkheid. Je kiest zelf of je volgt of niet. (Ik had je graag een filmpje willen laten zien over hoe (steeds meer) mensen spontaan iemand nadoen die begint te dansen. Helaas kon ik hem niet meer vinden. Wel 
Of krijg je mensen tegenover je omdat je iets anders vindt dan zij? Ik word er zo ontzettend verdrietig van als ik zulke schrijnende dingen hoor: dat ouders boos zijn op hun kinderen omdat die anders denken dan zij (en andersom ook natuurlijk). Of broers en zussen die elkaar niet meer willen spreken. Verschrikkelijk! Blijkbaar is het voor sommige mensen erg moeilijk om de ander te blijven respecteren, ook als hij of zij er een andere mening op na houdt.
van elkaar weg gehouden. (Niet medische) mondkapjes voegen niets toe aan de veiligheid wordt gezegd (maar ze worden wel verplicht in het OV). Als je 1,5 meter afstand houdt, bescherm je jezelf en elkaar tegen het virus (maar het is niet bekend hoelang een virus in de lucht overleeft – zie 
gelooft niet meer wat er gezegd wordt, want het kan ook heel anders zijn. Nu moet je dat natuurlijk altijd doen: zelf bepalen of je het met iets eens bent. Maar als je de ander niet kunt vertrouwen, luister je daar nog minder naar. En dat kan zelfs doorslaan in tegengesteld reageren. Je lapt alles aan je laars, je gaat er juist tegenin. ‘Ik bepaal zelf wel wat ik doe’.
Dit was een lastige. Want wat zeg je in zo’n geval? Je zegt toch zeker niet dat het cadeautje niet goed is? Dan kwets je die ander, en dat wil je niet.
