Doorslaan, een menselijke eigenschap
Herken je dit? Je moet 30 rijden in een woonwijk. Zodra je uit de woonwijk bent mag je 60. Waar ik mij dan vaak op betrap is, dat ik ineens veel harder ga rijden dan die 60. ‘Bevrijd’ van de 30 km trap je het gaspedaal in, en rijd je al snel veel te hard. 
Of misschien in de opvoeding: je kind komt veel te laat thuis. Je reactie is: nu kom je er de hele week niet meer uit!
Of je (jongere) kind heeft snoepjes gepikt uit de voorraadkast. ‘Nu krijg je de hele week geen snoep meer!’
Zonder er goed over na te denken reageer je uit emotie. Je hebt niet nagedacht over een passende ‘straf’ of reactie.
Ook bij het ineens harder rijden reageer je uit emotie. ‘Bevrijd’ van de langzame 30 km trap je het gaspedaal in, zonder na te denken.
Niet slim
En dat is natuurlijk niet slim. Die maximum snelheid is er niet voor niets. Je kunt misschien gevaarlijke situaties krijgen als je veel sneller rijdt dan is toegestaan.
En die week niet eruit mogen, of geen snoep krijgen is – naar mijn idee – wel erg drastisch. In elk geval is het een niet doordachte opmerking waar je waarschijnlijk later ‘op terug moet komen’, of je laat het gewoon los, zonder er verder iets over te zeggen. Je roept iets, wat totaal geen kracht heeft. Je leert je kind op die manier iets wat je niet wilt. Je bent niet ‘betrouwbaar’, en je kind leert dat je toch niet doet wat je zegt.
In ‘het groot’
Ook ‘in het groot’ zie je dat dingen doorslaan. Vaak als tegenreactie op iets wat men anders wil. Bijvoorbeeld: Omdat het niet goed is om te discrimineren moet nu ineens alles als ‘normaal’ worden gezien.
Het lijkt moeilijk te zijn om ‘de gulden middenweg’ te bewandelen.
Of: Als jongeren te kort worden gehouden, kunnen ze helemaal doorslaan als ze eindelijk ‘de vrijheid’ krijgen. Alles uitproberen wat voorheen niet mocht. Als tegenreactie op het (te) korthouden.
Niet nadenken
Het lijkt of mensen niet meer ‘nadenken‘ over wat ze er nu eigenlijk (zelf) van vinden. Er mag niet worden gediscrimineerd, dus wordt alles ‘goedgekeurd’. De ‘hele wereld’ is ineens dezelfde mening toegedaan. En pas op als je anders denkt, want dan word je ‘gediscrimineerd’. Hoe tegenstrijdig.
Moeilijk
Blijkbaar is het moeilijk om nuchter na te denken over wat je precies vindt, en hoe je je daartoe verhoudt. Wat je precies acceptabel vindt en wat niet. En hoe je dan reageert als je iets niet acceptabel vindt. Het vraagt natuurlijk wel veel ‘denkactiviteit’.
Bij het voorbeeld in de opvoeding: Bepaal van te voren wat de gevolgen zijn als een kind (veel) te laat thuis komt, of als een kind snoepjes pikt uit de voorraadkast, en laat je niet verleiden tot ‘emotionele uitspraken’. Als je van te voren nadenkt, word je niet ‘verrast’.
Bij het autorijden: Besef waarom je 30 km moet rijden binnen woonwijken, en waarom je ergens 60 mag rijden (i.p.v. 100 bv). Denk na over de ‘reden’ en de ‘gevolgen’. Dan kun je weloverwogen reageren.
Ook ‘in het groot’
Zo ook bij je mening over discriminatie. Wat is eigenlijk discriminatie. Waar liggen de grenzen. Hoe reageer je menselijk op bepaalde situaties. Volg ik ‘de meute’ (de emotie) of blijf ik bij mezelf.
Vraag aan jou: herken jij iets van het doorslaan bij jezelf? Waarin kun jij doorslaan? En hoe zou je daar anders mee om kunnen gaan?
Geef een reactie